Vind snel antwoorden op al uw vragen over onze EHBO- en BHV-cursussen

Het herkennen van een hersenschudding (commotio cerebri) bij een kind kan soms lastig zijn, omdat de symptomen niet altijd direct en duidelijk zijn.

Het is cruciaal om alert te zijn na een val, klap of stoot tegen het hoofd.

Dit zijn de meest duidelijke signalen dat er mogelijk sprake is van een hersenschudding:

• Bewustzijnsverlies: het kind is kort buiten bewustzijn geweest (zelfs maar voor enkele seconden).
• Braken: een of meer keren overgeven na het ongeval.
• Verwarring/Desoriëntatie: het kind weet even niet meer waar het is, welke dag het is, of wat er gebeurd is.
• Geheugenverlies (amnesie): het kind kan zich de klap of de periode direct ervoor/erna niet herinneren.
• Lichamelijke Klachten: Hoofdpijn, duizeligheid of misselijkheid die direct na de klap optreedt.

Rode Vlaggen: Bel 112 of Huisartsenpost!

Zoek onmiddellijk hulp bij deze ernstige signalen:

• Suffer worden of moeilijk wakker te krijgen zijn.
• Ernstig braken (meerdere keren).
• Toenemende, onhoudbare hoofdpijn.
• Verschil in pupilgrootte (pupilongelijkheid).
• Onhandigheid, verlamming of spraakproblemen.

1. Bloeding stoppen (prioriteit)

• Druk: Oefen direct stevige, constante druk uit op de wond met een steriel gaasje of schone doek.
• Hoog: Houd het gewonde lichaamsdeel, indien mogelijk, boven harthoogte.
• Wacht: Blijf minimaal 5-10 minuten constant drukken zonder te kijken.

2. Evalueren & Schoonmaken

• Controleer: als de bloeding stopt, controleer de wond.
• Spoelen: Spoel voorzichtig met lauw, stromend kraanwater om vuil te verwijderen.
• Desinfectie: Gebruik eventueel een mild desinfectiemiddel rondom de wond.

3. Afdekken

• Verband: Bedek de wond met een steriel gaasje of snelverband.
• Fixeer: Zet het verband vast met hechtpleister.

Bel 112 of de huisartsenpost als:

• De bloeding stopt niet na 10 minuten drukken.
• De wond erg wijd is en/of langer dan 1 à 2 cm (moet gehecht).
• Je geen gevoel meer hebt onder de wond.
• Er een voorwerp (glas, mes) diep in de wond zit (dit niet zelf verwijderen!).

Het allerbelangrijkste bij elke brandwond is: Koel, koel, koel!

• Houd de wond minimaal 10 tot 20 minuten onder lauw, zacht stromend kraanwater (15°C tot 25°C).
• Verwijder sieraden direct, en trek kleding die vastzit aan de wond niet los.
• Luiers en los zittende kleding wel verwijderen indien dit kan
• Gebruik nooit boter, tandpasta of andere huismiddeltjes.

1. Eerste graads brandwond

Deze is het minst ernstig, vergelijkbaar met erge zonnebrand. De huid is rood, droog, licht gezwollen en pijnlijk.

• Actie: Koelen is vaak voldoende. Na het koelen kan Burnshield Hydrogel brandwondengel worden aangebracht. Medische hulp is zelden nodig.

2. Tweede graads brandwond

Hierbij is zowel de opperhuid als een deel van de lederhuid beschadigd. De wond is rood, nat en zeer pijnlijk, en er zijn blaren zichtbaar.

• Actie: Na minimaal 10 minuten koelen, mag je de blaren niet doorprikken! Dek de wond af met steriel, niet-klevend verband of een schone, niet-pluizende doek.
• Hulp: Bel altijd de huisarts of huisartsenpost, omdat het risico op infectie groot is en professionele wondverzorging nodig is.

3. Derdegraads brandwond

Dit is de meest ernstige vorm, waarbij alle huidlagen en soms onderliggend weefsel beschadigd zijn. De huid ziet er wit, bruin of zwart uit en voelt leerachtig aan. Vreemd genoeg ervaart het slachtoffer vaak weinig of geen pijn door zenuwschade.

• Actie: Blijf koelen. Dek de wond af met een schone, droge doek.
• Hulp: Bel direct 112. Dit is een medische noodsituatie.

Als de brandwond (van graad 2 of 3) groter is dan de handpalm van het slachtoffer, moet je ook altijd 112 bellen.

Flauwvallen is een tijdelijk en meestal onschuldig bewustzijnsverlies, veroorzaakt door een tijdelijke verminderde bloedtoevoer naar de hersenen.

Bij Dreigende Flauwte (Duizelig)

• Liggend: Laat de persoon direct plat op de rug liggen om vallen te voorkomen.
• Hoog: Leg de benen omhoog (op een stoel of tas) om bloedtoevoer naar de hersenen te bevorderen.
• Los: Maak knellende kleding los.

Bij bewustzijnsverlies

• Veiligheid: Bescherm het hoofd tegen verwondingen.
• Benen Hoog: Blijf de benen omhoog houden.
• Wachten: flauwvallen duurt meestal minder dan een minuut.
• Ademhaling: Controleer de ademhaling. Indien abnormaal of afwezig, bel 112 en start met reanimatie. Indien normaal laaat liggen.

   

Wanneer 112 bellen?

• Als het slachtoffer niet bijkomt binnen 1 à 2 minuten.
• Wanneer de ademhaling niet normaal of afwezig is
• Bij stuiptrekkingen of schokken.

Koortsstuipen kunnen beangstigend zijn, maar ze zijn over het algemeen onschadelijk en duren meestal kort.
Ze komen voor bij baby's en jonge kinderen (meestal tussen 6 maanden en 5 jaar) als reactie op een snelle stijging van de lichaamstemperatuur.

Koortsstuipen duren meestal minder dan 5 minuten. De focus ligt op veiligheid en het vrijhouden van de luchtweg.

Tijdens de stuip

• Bescherming: Leg de baby op de grond of een andere veilige plek en verwijder harde/scherpe voorwerpen.
• Niet vasthouden: Houd de baby niet vast en probeer de bewegingen niet te stoppen.
• Luchtweg: Stop nooit iets in de mond

Na de stuip

• Zijligging: Leg de baby in de stabiele zijligging om braaksel/speeksel buiten de luchtweg te houden.
• Koelen: ontkleden, zorg voor frisse lucht

Wanneer Medische Hulp? (Bel 112)

Bel direct 112 als:

• De stuip langer duurt dan 5 minuten.
• De baby moeilijk wakker te krijgen is na de stuip.
• Het de eerste keer is dat het kind een stuip heeft.

• Er sprake is van meerdere stuipen achter elkaar.

Wat je moet doen als een kind iets inslikt of stikt, hangt af van waar het voorwerp vastzit: in de luchtweg (stikken) of in de slokdarm/maag (inslikken). 

Stikken/Verstikking (Luchtweg Geblokkeerd)

Het kind kan niet ademen, hoesten of huilen. Bel 112 onmiddellijk! 

Wat te doen bij een baby (< 1 jaar)

1. Leg de baby op je onderarm met het hoofd lager dan de borst. Ondersteun het hoofd.
2. Geef 5 krachtige rugslagen tussen de schouderbladen met de hiel van je hand.
3. Draai de baby om en geef 5 borstcompressies op het borstbeen (net als bij reanimatie).
4. Wissel af tussen 5 rugslagen en 5 borstcompressies tot het voorwerp loskomt of de baby bewusteloos raakt.

Wat te doen bij een ouder kind

1. Aanmoedigen: Moedig het kind aan om krachtig te hoesten.
2. Rugslagen: Als hoesten niet lukt, buig het kind voorover en geef 5 krachtige rugslagen tussen de schouderbladen.
3. Buikstoten: Als de rugslagen niet werken, sta achter het kind, leg je armen om de buik, maak een vuist boven de navel en trek 5 keer krachtig naar binnen en omhoog (buikstoten).

Als het kind kan ademen, huilen en hoesten, zit het voorwerp niet in de luchtweg.

Deze voorwerpen vereisen onmiddellijke actie, omdat ze interne schade kunnen veroorzaken, zelfs als het kind (nog) geen klachten heeft. Bij twijfel bel 112

• Knopbatterijen (knoopcelbatterijen): Zeer gevaarlijk! Veroorzaken chemische brandwonden in de slokdarm.
• Magneten (meerdere): kunnen aan elkaar kleven door de darmwanden heen en perforatie veroorzaken.
• Scherpe voorwerpen: zoals naalden, spijkers of grote scherven.

Bel de huisarts of huisartsenpost tijdens kantooruren, of ga direct naar de SEH. Probeer niet zelf braken op te wekken. Geef het kind niet te drinken of te eten.

Kleine, stompe, niet-chemische voorwerpen (zoals kleine muntjes, kraaltjes of Lego-onderdelen) zijn meestal onschuldig en komen vanzelf via de ontlasting naar buiten.

Eerste Hulp bij hoofdletsel bij een kind is cruciaal, omdat de gevolgen van een klap of val op het hoofd soms pas uren later duidelijk worden.
Het doel is om ernstig hersenletsel uit te sluiten en het kind goed te observeren.

• 112 Bellen: Bel direct 112 als het kind bewusteloos is, niet reageert of stuipen heeft.
• Koelen: Koel de bult of wond direct 10-15 minuten met een coldpack (in een doek) om zwelling en pijn te verminderen.
• Bloeden Stoppen: Druk zachtjes op de wond met een schone doek om een bloeding te stelpen.

Houd het kind de eerste 24 uur nauwlettend in de gaten, ook 's nachts. Bel Huisarts / HAP bij de volgende symptomen

• Braken (herhaaldelijk)
• Sufheid (moeilijk wakker te krijgen)
• Toenemende hoofdpijn
• Pupillen (ongelijke grootte)
• Twijfels (Als je twijfelt over de reactie van het kind)